martes, 10 de diciembre de 2013

Xornada sobre a evolución e difusión do patrimonio a través dos contidos dixitais

O proxecto Muralla Digital creou unha rede de cidades amuralladas que apostan pola xestión conxunta para a valorización do patrimonio histórico e arqueolóxico transfronteirizo, a través do fomento e da promoción de novas aplicacións tecnolóxicas postas a disposición do visitante.

O martes 17 de decembro de 2013 ás 10 da mañá, terá lugar no Hotel Puerta del Camino de Santiago de Compostela, unha xornada sobre  a evolución e difusión do patrimonio a través dos contidos dixitais.

Os destinatarios son arqueólogos, expertos ou xestores de patrimonio, historiadores, conservadores de museos, grupos de investigación, sector turístico, empresas TIC,enxeñeiros... e toda persoa interesada.

Aquí vos deixamos o programa:


Jornada Evolución y difusión del patrimonio a través de los contenidos digitales

Martes 17 de diciembre de 2013
Santiago de Compostela. De 10.00 a 16.00 h
Hotel Puerta del Camino. C/ Miguel Ferro Caaveiro, s/n

09.45 h Inscripción

10:00 h Inauguración
• INEO
• Ayuntamiento de Lugo

Mesa 1: 10.15 h
El I+D tecnológico del patrimonio: Patrimonio inteligente e innovación digital
Modera: Universidad de A Coruña
• COGRADE. Gráfcos por Computador e Ingeniería de Datos. Universidad
de Santiago de Compostela
• Gradiant. Centro Tecnológico de Telecomunicaciones de Galicia
• Centro de Computação Gráfica
• Sociedad Española de Arqueología Virtual. Universidad de Sevilla

Mesa 2: 11.15 h
Visibilidad y difusión del patrimonio a través de las TIC
Modera: INEO. Asociación Multisectorial de Nuevas Tecnologías de la Información y la Comunicación
• Astrágalo Estudio
• Pexego Sistemas Informáticos
• Coremain
• Valora

12.15 - 12.30 h Pausa café

Mesa 3: 12.30 h
Mecanismos de promoción del patrimonio desde las instituciones
Modera: Ayuntamiento de Lugo

• Fundación Barrié
• Cámaras de Valença
• Cámaras de Melgaço
• Cámaras de Monção

Mesa 4: 13.30 h
Evolución de la difusión del patrimonio histórico y cultural de las ciudades a través de los contenidos digitales
Modera: Ayuntamiento de Santiago de Compostela

• Lugo 
• Guimarães

14.25 h Cierre  – vídeo viral del proyecto

14.30 - 16.00 h Comida networking

INSCRIPCIÓN (obligatoria):
Ata o 16 de decembro de 2013.
Plazas limitadas (por orden de inscripción)
Teléfono: 986 419 922 ext. 2006
ineo@ineo.org


Agardámosvos en Santiago!!!


miércoles, 4 de diciembre de 2013

Realidad aumentada para el patrimonio, museos y para el mercado del arte

La Realidad aumentada en cultura es una tecnología que apareció hace ya tiempo sobre todo asociada al patrimonio y a la reconstrucción de monumentos o yacimientos arqueológicos. Esta tecnología se muestra perfecta para este tipo de yacimientos arqueológicos, en los cuales muchas veces sólo queda visible la base de las construcciones y cuando están abiertos al público éstos pueden sentirse perdidos al intentar comprender cómo eran.
La realidad aumentada permite a los usuarios interactuar de forma sencilla y en tiempo real con capas de  información que pueden agregarse permitiendo ver al usuario el mundo real que hay a su alrededor y aumenta la visión que éste tiene de su entorno mediante la superposición o composición de los objetos virtuales tridimensionales (audio, vídeo, textos, imágenes...) y en general todo tipo de información multimedia.
También encontramos ejemplos de uso de tecnología dentro de los museos, usado en la mayoría de ocasiones desde un punto de vista educativo, para enriquecer la experiencia por ejemplo en una exposición, como  la iniciativa del museo de Mataró,  que integró un sistema de realidad aumentada con la muestra  "Mar de Fondo”, que buscaba ampliar la experiencia del público con las obras. Así a través de una tablet o un Smartphone el visitante solo tenía que apuntar sobre la obra, proporcionando la aplicación más información sobre la misma.
Con el auge  de los Smartphones y las tablets también hay numerosos ejemplos de aplicaciones móviles donde la experiencia puede realizarse fuera,  y dónde se busca enriquecer una historia o una experiencia, como el caso de Street Museum aplicación creada  en 2010 por el Museo de Londres, que permite a los usuarios contrastar fotografías de la antigua Londres, en los espacios donde se tomaron originariamente las imágenes. A través del gps, geolocaliza al usuario los  puntos de interés  y si orientas tu teléfono hacia éstos,  aparece la imagen antigua superpuesta al espacio real, así se puede contrastar y leer información sobre los sucesos o hechos históricos ocurridos en el lugar. 

Para el caso de las galerías  de arte esta tecnología es muy interesante porque, permite por ejemplo, enviar un catálogo donde se pueden ver las obras que van a formar parte de la exposición y pudiendo consultarse sin tener que asistir “in situ”a la misma. Además se puede visualizar de una forma mucho más atractiva las obras,  por ejemplo a través de una imagen o fotografía de las mismas, lo que es muy interesante para personas interesadas en el arte o posibles coleccionistas. 
Desde el punto de vista de visualizar la obra de arte de forma creativa, es muy interesante la aplicación de Realidad Aumentada ARART, desarrollada por artistas japoneses, que utilizando obras de arte muy conocidas como los Girasoles de Van Gogh o la Mona Lisa de Leonardo, crea animaciones virtuales en tiempo real a través de un modelo 3D y la realidad aumentada.
En resumen, la Realidad aumentada se perfila como una tecnología que puede revolucionar el arte y el patrimonio y tiene todavía muchas oportunidades por descubrir.
¿Vosotros que pensáis? ¿Veis útil esta tecnología para la cultura? ¿Habéis utilizado alguna vez alguna aplicación de Realidad Aumentada?

Fuente: musas20.com

miércoles, 13 de noviembre de 2013

Don Afonso Henriques, primeiro rei de Portugal



O pequeno e tranquilo pobo de Melgaço medrou ó redor dunha fortaleza construída por orde de Don Afonso Henriques, primeiro rei de Portugal (1139-1185).

Alfonso I de Portugal, mellor coñecido como Afonso Henriques,  foi o segundo conde e primeiro rei de Portugal. Grazas ás súas conquistas que, ó longo de corenta anos, superaron o dobre do territorio legado polo seu pai, foi coñecido como O Conquistador.
Alfonso era fillo de Enrique de Borgoña, o primeiro conde de Portugal, e da infanta Teresa de León, filla bastarda de Alfonso VI de León. Aínda que non se sabe con certeza onde naceu, a crenza popular faino orixinal de Guimarães, cidade onde con toda probabilidade fose criado e vivise ata 1128.

En 1112, con apenas tres anos de idade, Alfonso quedaba orfo de pai e herdaba o condado,mentras que a súa nai tomaba as rendas do goberno en minoría do seu fillo.
No 1120 Alfonso tomará unha posición política oposta á da súa nai, quen pola súa relación sentimental con Fernando Pérez de Traba, apoiaba ó partido dos Trabas, baixo a dirección do arcebispo de Braga. Cando este foi forzado a emigrar, levouse consigo o infante quen, en 1122, foi armado cabaleiro en Tui.

En 1139, tras unha gran vitoria na batalla de Ourique contra un potente continxente do Imperio Almorábide, Alfonso Henriques foi aclamado como rei de Portugal polas súas tropas. Segundo a tradición, a independencia foi confirmada máis tarde, nas cortes de Lamego, ó recibir do arcebispo de Braga a coroa de Portugal. 
O recoñecemento por parte do rei Alfonso VII chegou en 1143 polo tratado de Zamora.
Dende entón, Alfonso I procurou consolidar a independencia. Realizou importantes doazóns á igrexa e fundou diversos conventos. Intentou tamén conquistar terreo no sur, poboado entón por musulmáns, e conquistou Santarém e Lisboa en 1147.

En 1178, en vista dunha invasión de Fernando II, Alfonso I apoia a Alfonso VIII de Castela, enviando no seu auxilio un exército comandado polo seu herdeiro Sancho. A paz de 1180 entre Fernando II e Alfonso VIII evita unha nova guerra.
En 1179 o papa Alejandro III, a través da bula Manifestus Probatum, recoñeceu a Portugal como reino independente e como vasalo da Igrexa.






Fuente: es.wikipedia.org

lunes, 4 de noviembre de 2013

O Parque Nacional Peneda-Gerés


O Parque Nacional Peneda-Gerês, único parque nacional de Portugal, está situado no nordés de Minho e abrangue os distritos de Braga, Viana do Castelo e Vila Real nunha superficie total de preto de 70.290 hectáreas. É un dos maiores atractivos naturais de Portugal pola súa asombrosa beleza escénica e o seu elevado valor ecolóxico. Esténdese dende as montañas de Gerês a través das montañas de Peneda á fronteira española.

O Peneda-Gerês está considerado pola UNESCO como Reserva Mundial da Biosfera.

O pasado reflíctese nos castelos de Castro Laboreiro e Lindoso, monumentos megalíticos e testemuños da ocupación romana. O acre, o antigo camiño que levaba ós lexionarios do casco histórico de Braga a Astorga, sobrevive a un tramo da antiga estrada e curiosos fitos. Pobos pintorescos, a arquitectura das terrazas e a frescura dos prados de cal, animan unha imaxe na que a ruralidade está todavía presente.

Nel atopamos a ponte Mizarela que, segundo a lenda, foi construída polo demo. Esta antiga ponte romana está situado na parroquia de Ferral, no municipio de Montalegre. Nesta ponte librouse unha gran batalla contra as invasións francesas nas que o exército francés saíu derrotado.

No parque encóntranse dous importantes centros de peregrinación: o santuario da Nosa Señora da Peneda, réplica do santuario de Bom Jesus de Braga, e o de São Bento da Porta Aberta, un lugar de gran devoción popular.





Fonte: portugalminho.webnode.pt; pt.wikipedia.org; www.vakantie-visie.nl

miércoles, 23 de octubre de 2013

A Porta de San Pedro


Na época medieval era coñecida coma Porta Toletana ou Porta Toledana por estar situada ó final do camiño procedente de Castela. Tamén aparece nas fontes escritas como Sancti Petri. Hoxe en día aínda se ve un frontón triangular co escudo da cidade, rematado coa coroa real, flanqueado por dous leóns rampantes, e apoiado sobre un querubín e unha cartela oval coa inscrición do ano de reconstrución da porta, 1781. A súa función como porta de entrada fai que a decoración se encontre na parte exterior.


Mide 3,70 metros de ancho e 4,85 metros de altura ata a clave. A mediados do Século XIX, posuía un postigo de ferro polo que só podía entrar unha persoa e estaba defendida por un fortín. Crese que esta porta se pechaba máis tarde que o resto.


Esta porta foi e segue sendo a entrada á cidade para os milleiros de peregrinos que se desprazaban ata Compostela na Idade Media a través do Camiño Primitivo. Atravesando a porta, a primeira canella á dereita sitúanos na praza do Cantiño, onde atoparemos unhas escaleiras que nos permiten subir á Muralla.






Para ver máis fotos da Muralla de Lugo visitade o noso Flickr:



Fuente: www.turgalicia.es; www.agalicia.com; www.todocoleccion.net








miércoles, 16 de octubre de 2013

A lenda de Valença do Minho


Na terra de Valença, que noutrora tamén se chamou Contrasta, vivía unha princesa que por ser tan fermosa, valente e pura, herdou o nome desta esplendorosa terra. Contrasta era unha das dúas princesas fillas dun rei moi velliño que alí reinaba .

A beleza da princesa era exaltada pola paisaxe verdexante que a rodeaba. Parecía que a natureza se prolongaba no brillo que os raios de sol reflectían no ollar de Contrasta. Cada día que pasaba, a princesa era máis cobizada por todos os que coñecían o perfume da súa presenza.


Un día, un terrible príncipe Mouro que por alí pasaba, non puido resistir ós seus encantos. Xuntou un numeroso exército e atacou a paz dos que alí moraban. Tiveron lugar duras e difíciles batallas, foron días e días de sufrimento atroz, de loitas...O rei, canso pola vellez e triste por verse incapaz de soster o avance do Mouro, fuxiu avergoñado, refuxiándose nos frondosos xardíns que circundaban todo o palacio.

Escondido no medio das flores, o pai de Contrasta viu as flores a caer. E, ó caer, os pétalos transformábanse en pedras, que formaron grandes e nobres murallas que sepultaron o cadáver do nobre rei, transformando a súa sepultura nunha fortaleza dominante.


O príncipe Mouro quería atopar o vello rei para reclamar a gloria da vitoria, así como as riquezas do palacio e a man de Contrasta pero a pesar de percorrer no seu corcel toda a muralla que non obstante se formara, non atopa ningún indicio do rei nin das riquezas.

Levado pola ira e furioso, bate en retirada, destruíndo todo o que atopa polo camiño. Estaba saíndo da fortaleza cando atopa a princesa máis nova. Esta fícao cunha mirada sufrida, desamparada de toda forza, a pesar de soltárselle a tenrura que lle ía no máis íntimo da alma. O príncipe enfurecido, que apenas viu a moza, colleu a espada e traspasouna friamente, levando a princesa á morte. Foi de tal xeito cruel o xesto que a propia natureza sentiu aquel golpe covarde. Os paxaros voaron sobre o cadáver da princesa moribunda cantando e falando como nunca os homes escoitaran: "Ti fermosa, que tanto nos acariñaches ..., Ti serás a Raíña do Sol " Nese mesmo instante o día, antes tenebroso e frío, transformouse en intenso sol ardente, que a todo iluminou.


Cando a luz brillante foi perdendo forza, desaparecera o corpo da moza , agora transformado nun belo portal ó que despois chamaron "Portas do Sol".

Non obstante, a berros da irmá máis nova correu Contrasta , princesa herdeira do reino vencido. O Mouro ó ver chegar a súa antiga paixón non tivo coraxe para suplicar o perdón ou forzas para xustificar o seu xesto bárbaro. Perdido da razón e desexoso de dar fin a viaxe tan violenta, colleu aquela que vira desaparecer e levouna para xunto unha frondosa árbore. Alí acabou o que antes comezara: martirizou a Contrasta , deixándoa en lenta agonía debaixo da árbore que moitas veces lle servira de sombra repousante. Caíanlle as follas sobre o rostro desfalecido , segredándolle baixiño: "Serás coroada..., serás coroada , ti que fuches unha princesa valente!

E sobre as "Portas do Sol" baixo a coroa que recorda como a barbarie destruíu bondades e belezas tan prometedoras, aquelas que a natureza protexeu pola beleza e gracia. Todas as forzas uníronse para lanzar ó guerreiro Mouro no fin do do val, transformándoo en río. E aínda hoxe corre aquel a quen chaman Miño, vergado ós pés das princesas asasinadas.


Por veces procura acadar os muros da fortaleza , como suplicando perdón polos seus actos , pero alí volve ó seu leito, resignado polo poder e beleza das "Portas do Sol".


Fonte: CAMPELO, Álvaro Lendas do Vale do Minho Valença, Associação de Municípios do Vale do Minho, 2002 , p.161-163

jueves, 3 de octubre de 2013

A lenda do lagarto de Lamas de Mouro


Fai moitos anos, nas inmediacións da terra de Lamas de Mouro, existía un monstruoso lagarto que aflixía a toda a poboación. O enorme réptil aparecía no camiño que levaba ó Santuario da Señora da Peneda, e todos os que pasaban por alí eran engulidos polo seu apetito voraz. Todos os anos, algúns pastores, perdigueiros e romeiros que ían con destino ó Santuario da Señora da Peneda, eran vítimas do feroz lagarto.


Preto do lugar, no coto de meadinha, vivía unha muller que pasaba o tempo a fiar na roca, aproveitando o sol do lugar. Acontece que un día esta muller, en andanzas de devota, pasou por preto do lagarto. Ó ver que se achegaba, o terrible lagarto tentou devorala. Nun supremo esforzo a muller arrincou da cintura un arma de defensa, que non era outra cousa que a súa roca! Con extraordinaria habilidade feriu nun poderoso golpe ó ata entón invencible réptil, transformándoo en pedra!


Crese que a muller era Nosa Señora, e a proba do seu feito pódese ver no sitio dito de Portela do lagarto, nome que provén da forma rochosa de enrriba do penedo, xa que se asemella ó repugnante réptil.







Fuente: www.nortept.com

miércoles, 25 de septiembre de 2013

miércoles, 18 de septiembre de 2013

"A Domus Oceani"


O tres de Setembro do ano 1842 encontrouse un fragmento dun pavimento de mosaico, o cal chega ata os nosos días en forma de bosquexos e debuxos realizados no seu momento polos descubridores do achado e que mostraban a cabeza do Dios do Océano. O dono da edificación representou así a súa riqueza. Hoxe o mosaico dálles nome ás ruínas (finais do século III ou principios do IV d.C.) recuperadas nas escavacións dunha casa da rúa Dr. Castro de Lugo. 

As diferentes estancias que se encontran expostas na actualidade corresponderían coa última fase edificatoria entorno a finais do século III d.c. e principios do século IV d.c., podendo advertirse non obstante dúas fases edificatorias, unha de metade do século I d.c. e unha segunda que aproveita só parte das estruturas existentes e que se acometerá a finais do século I ou principios do II d.c.

A planta da vivenda organízase nun eixe disposto de leste a oeste destacando sobre todo a gran sala de recepción ó que segue un patio porticado. A edificación da casa veríase completada no século III d.c., coa inclusión dun Hipocaustum situado ó norte da sala porticada e dous corredores de comunicación da nova sala co oecus. 

Na actualidade, os vestixios foron musealizados in situ e son, canda a muralla, o atractivo turístico da cidade.





Fuente: lvcvsavgvsti.blogspot.com.es










lunes, 9 de septiembre de 2013

"A piscina romana da praza de Santa María"


Ademáis da muralla son numerosos os restos romanos que se conservan na cidade de Lugo: estelas funerarias, numerosas moedas, restos do caldarium, cerámica, a aguia dun estandarte de vexiliarius, lápidas con figura humana, ánforas...

A piscina da praza de Santa María descubriuse en 1960. Pola súa cronoloxía, temática e situación, diferentes autores considérana como un posible baptisterio paleocristián, aínda que parece máis probable que se trate dunha pequena piscina de auga fría, pertencente a un frigidarium dun complexo termal ou dun balneumdoméstico. Tamén se comprobou que a piscina non é unha estrutura illada, senón que formaría parte dun complexo arquitectónico maior.

O estado de conservación da piscina só o coñecemos a través das fotografías e debuxos de 1960. Naquel momento selouse cunha capa de area e trasladáronse ó Museo Provincial os fragmentos de mosaico desprendidos.

Na actualidade exponse a través dun vidro transparente a nivel de rasante. O obxectivo fundamental de expoñela "in situ" é garantir a conservación dos restos arqueolóxicos nas mellores condicións posibles. 




Fuente: www.lugo.es/urban

viernes, 23 de agosto de 2013

"A praza de Campo Castelo ou antiga praza do Bispo Izquierdo"


Dous conceptos únense para dar persoalidade á cidade de Lugo: Lugo antigo e Lugo moderno, mediante os cales se pode comprender na súa integridade o conxunto urbano. Comezamos a describir a cidade pola zona que os romanos acotaron coa muralla, iniciando a descripción polos centros rectores da mesma, é decir, polas súas prazas.

Este nome da popularmente coñecida como praza de Campo Castelo pode que non lles soe a moitos. O mesmo que se di da praza pode aplicarse á inmediata porta da Muralla, chamada do cárcere, do bispo Izquierdo ou tamén de Campo Castelo. O nome foille posto en honor do bispo Izquierdo, considerado como un dos grandes benfeitores da cidade lucense.

Entrando pola porta do chamado Campo Castelo chégase á antiga praza do Bispo Izquierdo, na que existiu un castelo que foi demolido. Como recordo deste, sobre o edificio da vella cárcel podemos ver unha reproducción da antiga fortaleza. A carón deste edificio atopamos a casa que o bispo Izquierdo ordenou erguer, da que se conservan portadas con molduras e un gran escudo.

A praza, modificada polas modernas construccións, conta nun dos seus extremos coa escaleira de acceso á muralla. Dita praza comunícase directamente coa praza de Ánxo Fernández Gómez á parte posterior da Casa Consistorial. En frente atopamos a fachada lateral da Igrexia de Santiago "A Nova".





Fuente: Lugo y su muralla (J. Trapero Pardo); www.lavozdegalicia.es

lunes, 5 de agosto de 2013

ValenÇa do Minho na historia


Valença ten orixes moi remotas. A súa ocupación remonta a épocas prehistóricas: os gravados rupestres que se poden observar en determinados lugares de certas parroquias son proba irrefutable dunha ocupación afastada no tempo. As Inquirições de D. Afonso III tamén fan alusión a edificacións do tipo dolménico no Concello de Valença.

Varios pobos atraídos pola abundancia da caza e da pesca, pola fertilidade do solo foron acudindo a esta rexión. Podemos citar , entre outros, os lígures, os grovios, os celtas...Sobre os Celtas, sabemos que chegaron á parte occidental da Ibérica ao redor do s.VI a.C.  Algúns destes pobos permaneceron illados na meseta ou na Serra da estrela. A organización social destas comunidades asentaba basicamente no núcleo familiar amplo, incluíndo descendentes, a súa prole, constituíndo unidades familiares moi amplas.

Un marco moi importante na historia de Valença foi, sen dúbida, o paso do Cónsul romano Décimo Xuño Bruto, en 137 a.C. que, tras cruzar o Río Lima ou Río do Esquecemento conduciu as súas tropas ata o Río Miño , tendo acampado, ao que se di, na freguesía de Gandra. Ó tempo do emperador Augusto comezaron a definirse pequenas fortalezas: os Castelli, de localización estratéxica sobre as vías de comunicación. Era este o caso do castelo de Valença, situado en lugar predominante, non só sobre o Río Miño, pero tamén sobranceiro ás dúas vías romanas que alí viñan facer a travesía.

Ós romanos sucedéronos os Suevos que penetraron en Galicia pola conca do Douro, a mediados do s. V de nosa era. O mesmo aconteceu cos Godos: o famoso Witiza estableceu a súa residencia real na cidade de Tui, tendo as ruínas dese palacio perdurado ata o séc. XVIII. Na rexión valenciana son moi frecuentes os topónimos de orixe xermánica, que derivan desa altura.

A primeira invasión Árabe data do ano 716. Con todo a que trouxo peores consecuencias para toda a rexión do Miño e de Galicia fora perpetrada polo terrible Almansor - Al Allah - nome de guerra do Emir Ben Abi Amir - que no ano 997, no seu camiño cara a Santiago de Compostela, destruíu todo á seu paso, incluíndo o Mosteiro de Ganfei, máis non restando do que "a memoria da súa fundación".

En 1186, D. Sancho I toma a cidade de Tui, restablecendo a paz entre Castela e Portugal. Con todo, dez anos máis tarde irrompen as hostilidades entre D. Sancho e Afonso IX. Así se xustifica que, no ano 1200 o rei D. Sancho I mandase construír os primeiros muros en Valença. En 1217, tras ser arrasada polos Leoneses, D. Afonso II mandou repovoá-la, reconstruíndo-lle os muros e outorgándolle foral. Ó abordar este asunto, Herculano refire que "a restauración de Contrasta por Afonso II, afirma El-Rei que o seu pai xa dera un foral aquel lugar o cal, polo tanto, remota á época de D. Sancho e quizais á de D. Afonso I por que non sempre a carta municipal coincide coa orixe das poboacións, podendo elas existir anteriormente ... "

O seu período máis áureo foi, quizais, o séc. XIV, ao tempo de d. Dinis, segundo testemuñan os debuxos á pena de Duarte D'Armas, escudeiro de D. Manuel e onde se poden albiscar as torres altaneiras con balcóns e portas.

O séc. XVII foi decisivo: o seu terceiro cuartel marca o inicio da construción da Obra Coroa (actualmente a Coroada), a cargo de D. Rodrigues de Vasconcelos, 1 º Conde de Castelo Mellor, segundo deseño de Michele de Lescole, estando concluída a mediados do século seguinte, momento no que se afeiçoa o Recinto Magistral, segundo o sistema do Mariscal Vauban.

Sendo unha das principais Prazas - Fortes do País, tivo honras de Garda de Regimento e o seu Gobernador a patente de Brigadeiro. Escenario de importantes batallas trabadas polo restablecemento da independencia, entre os anos de 1657 e 1668, capitulou só ante as tropas do Xeneral Soult en 1809. Xa no transcorrer deste século, en 1912 repeliu as tropas do 1º Tenente de Armado Victor de Sepúlveda, aquando da 2ª incursión monárquica no norte do país.







Fuente: www.cm-valenca.pt






miércoles, 10 de julio de 2013

"A importancia do Acueduto Romano para a cidade de Lucus Augusti"



A través das numerosas actuacións arqueolóxicas levadas a cabo nos últimos anos podemos ter unha aproximación do percorrido que realizaba o acueduto dende o seu inicio ata o seu fin, e aínda que o desnivel topográfico que tiña non era excesivo, era o suficiente para que a auga fluíse constantemente, seguindo as indicacións que marcou Vitruvio no seu tratado De Architectura. Como podedes observar na seguinte representación, o Acueduto atravesaba a Muralla de Lugo.



                                "Trazado do Acueduto Romano"








Fuente: lvcvsavgvsti.blogspot.com.es

miércoles, 3 de julio de 2013

"A sociedade romana das murallas"


A sociedade romana configúrábase en dúas clases principais: unha aristocracia de propietarios e os chamados plebeios. A súa economía estaba baseada no sistema de produción de escravos, onde a maioría dos escravos eran prisioneiros de guerra. Os escravos non tiñan dereitos e eran posesión dos seus mestres. En Roma, calquera podería ser escravo xa que en realidade, a escravitude non era máis que a clase social máis baixa.

Por outra banda, o cidadán era un membro da comunidade política e tiña unha serie de funcións e de dereitos. Entre as funcións inclúen a obriga de respectar os dereitos dos demáis, para contribuír ó ben común, respectar os valores predominantes e outros que contribúan á afirmación da tesitura social e a paz. 



As cidades construíanse en zonas totalmente deshabitadas e na proximidade de zonas de dimensións reducidas. Antes de comezar o traballo, algúns dos aspectos que  decidían era o espazo para vivendas, tendas, prazas, o volumen de auga necesario e o número de rúas e sumidoiros.

As murallas configurábanse mediante un sistema de muro e terraplén contido por outro muro interior de menor tamaño que facía as funcións de contención do agger.
No caso da Muralla de Lugo, a muralla foi parte dun complexo defensivo integrado por un foso, a propia muralla e o intervallum.

A topografía do terreo e o foso foron os primeiros elementos defensivos que foron gardados durante o asedio. O foso que atopamos en Lugo é o único exemplo de construción de fosos de  Hispania e o seu trazado é paralelo á Muralla.


Fuente: mariachu.wordpress.com; www.lugoturismo.com

jueves, 20 de junio de 2013

"A lenda da Muralla de Lugo"


Conta a lenda que o deus Marte anoxado co seu fillo "Oqu", castigouno mandándoo a vivir cos humanos á terra. Deixouno nunha cova sita nun alto entre dous ríos e díxolle que cando considerara cumprido o seu castigo, el mesmo o viría buscar. 

Pasaron moitos anos e o pobo onde Oqu vive chámase Lugo. Os habitantes do pobo sabían que era  fillo do deus Marte, deus da guerra e da agricultura e neto de Júpiter e Juno.

Cando chegou á Terra, Oqu era un home corpulento de melena avermellada. Logo volveuse máis miúdo e o seu cabelo volveuse branco.

Hai máis de vinte séculos unha terrible peste asolou toda Europa. Oqu preparou unha medicina que deu ó xefe do pobo para que a distribuíse entre os seus habitantes. O xefe reuniunos no centro da aldea e alí a repartiu. O pobo enteiro achegouse á entrada da cova de Oqu para agradecerllo.

"Son eu o que está agradecido polo voso trato que me destes dende que vivo no voso pobo, xa non recordo canto tempo fai dende que me mandou aquí o meu pai, espero que pronto el me perdoe e me permita volver ó Olimpo", dixo Oqu.

Cando os romanos invadiron esta terra, chamárona Lucus Augusti. Con eles trouxeron moitos adiantos: melloraron a agricultura, construíron pontes, trazaron vías de comunicación, baños, acuedutos, unha morea de cousas. Ademais de todo isto, decidiron levantar unha muralla que rodease toda a cidade para que estivese fortificada e ben protexida.

Isto causou aos habitantes de Lucus Augusti unha gran preocupación pois a cova de Oqu estaba situada no trazado que os romanos marcaran para a muralla. Sara, unha muller sinxela e valente, atreveuse a enfrontarse con eles e díxolle: «Non deben de tocar a cova de Oqu. Deben cambiar o trazado da muralla».

No momento en que os soldados dispersaban de mal xeito a xente, apareceu Oqu na entrada da súa cova. Pisándose a barba dixo: Vedes aquela árbore? Ten máis de cen anos, eu vin cando a plantaron. Se a trasladades agora sen dúbida morrerá. Eu son como esa árbore, estou enraizado neste anaco de terra, á espera de que o meu pai me perdoe e poida volver ó meu lugar de orixe. Non podo abandonar este pequeno espazo no que vivo.

E dito isto, entrou de novo na súa cova e non se lle volveu ver en máis dun mes. En vista do problema interrompeuse a construción da muralla e os encargados, mandaron unha carta por un mensaxeiro ó César. Xa só lles faltaba para rematar a muralla ese tramo que ocupaba a cova de Oqu.

Por fin despois dunha espera que pareceu interminable, recibiuse contestación de Roma do mesmo César. Nela podía lerse: Non toquedes a cova, oín que é fillo do deus Marte. Falade con Oqu, chegade a un acordo. Será ben deixar a súa vivenda como está e poñédelle unha porta na mesma muralla.

Cando o capitán e o encargado, dirixíanse á cova de Oqu para darlle a nova, o fillo de Marte, saíu a recibilos coma se xa soubese que estaban en camiño e sen darlle tempo a que eles falasen para comunicalo o que o seu César dispuxera dixo: «Si, si estou de acordo. Non toquedes nada da miña cova. Deixádeme unha porta na muralla para que eu poida entrar e saír».

Onde estaba a porta da cova de Oqu, hoxe en día, ninguén o sabe. Xoan, o ferreiro, di que o seu pai, que é o home máis vello da cidade, asegurou que estaba no tramo da muralla que mira ó sur.

Xa transcorreran moitos anos, en Roma mandaba outro César, foi cando tivo noticias polos seus fillos que viñeron a Lugo e quixeron visitar a Oqu. Andaron ata a porta que daba acceso á súa vivenda pero por máis que o chamaron non obtiveron resposta.

O César, anoxado, enviou un mensaxeiro coa orde de que os soldados entrasen na cova pola forza e, se fose necesario, que prenderan a OquEntraron catro soldados detrás do capitán e tiveron que saír con extrema rapidez ó escoitar un estrondo aterrador. Estábase derrubando a muralla. Todo o tramo sur da muralla se caeu e que cando volveron levantala, ninguén se preocupou de encontrar o corpo de Oqu.

A xente recolleu pedras que aínda hoxe moitas casas as teñen incrustadas nas súas fachadas, en recordo do seu amigo.

Unha noite ó ano, coincidindo co equinoccio de primavera, unha luz moi potente sae de entre as pedras de granito da muralla e, esa mesma noite, unhas plantas con flores violetas cobren toda esa zona. Os habitantes de Lucus Augusti recóllenas por se algunha vez volve a epidemia de peste que asolou toda Europa e que pasou de longo pola cidade de Lugo grazas á medicina que preparou Oqu.

Fuente: elprogreso.galiciae.com


jueves, 13 de junio de 2013

"A outra parte romana de Lugo: os baños romanos"



En Galicia, están documentados achados arqueolóxicos de orixe romana, nunha vintena de fontes minerais, que nos indican a ampla difusión dos balnearios con fins curativos na Gallaecia romana de hai 2000 anos. Un dos exemplos máis significativos dende o punto de vista histórico, é o das Termas de Lugo.

Os restos dos baños romanos de Lugo constitúen unha construcción contemporánea á fundación da cidade no ano 15 a.C. Estas instalacións considerábanse esenciais na civilización romana e o manancial termal que nace neste lugar ten notables propiedades medicinais, aínda explotadas na actualidade. Atópanse situadas na marxe esquerda do río Miño, moi preto da Muralla de Lugo.



A parte máis impresionante das instalacións romanas conservadas é o "Apodycterium", estanza na que se espían os usuarios. En primeiro lugar, vese unha gran sala con pavimento de opus signinum, composto de recheo de tella e ladrillo con cal. Ó fondo desta sala hai dúas portas en arco que dan paso a dúas estanzas aparelladas, ambas as dúas cubertas de bóvedas e co chan de lousas. Nas paredes pódense ver dezaoito urnas con arco de medio punto, que facían as veces de armarios para gardar a roupa. A pedra de lousa é o material esencial de toda a obra.





As salas de baños eran de tres tipos: frigidarium, para baños fríos; tepidarium, para baños mornos, ecaldarium, para baños quentes. En épocas posteriores esta sala foi convertida en capela cristiá para uso dos bañistas, e deste tempo conserva algúns vestixios de pinturas murais.

Dunha forma ou outra, as termas de Lugo nunca deixaron de ser usadas, como proba a documentación medieval e moderna. Foron declarados Monumento Histórico-Artístico en 1931.



fuente: www.asturnatura.com; www.lugoturismo.com

jueves, 6 de junio de 2013

"A torre da Mosquera"



Sábese, gracias a un grabado do Seminario Pintoresco Español (1850), que a Muralla de Lugo estaba coroada por 85 grandes torres semicirculares que medían entre dez e trece metros de diámetro, e estaban elevadas sobre o adarve con grandes ventás en cada unha. 
Os restos da torre chamada "A Mosquera" fan supoñer que cada unha das torres, ou cubos, tiña en orixe unha estrutura superior que contaba, polo menos, con dous pisos. Estes pisos tiñan grandes ventanais onde se estima que servirían aos lexionarios para defender a cidade apostando nelas diversos tipos de armas.






Pasaron dezasete séculos e a súa función militar caducou, as torres foron caendo todas menos o
resto da Mosquera. Esta torre atópase entre o reduto de Cristina e a porta de San Pedro. Trátase dun arco de medio punto, formado por rajuela de lousa, mide 1,53 metros de frecha e 1,15 metros de luz.


Na actualidade só se conservan 71 cubos a nivel do adarve, menos o resto da Mosquera que está por enriba deste nivel. A razón pola que o cubo da Mosquera contaba só con dúas ventás é debido ó seu pequeno diámetro. 







Fuente: www.fotosdegalicia.es;mvralladelvcvsavgvsti.blogspot.com; Boletín do Museo Provincial de Lugo.

















jueves, 30 de mayo de 2013

"O turismo cultural en España"



As 42 declaracións de Patrimonio da Humanidade converten a España nun destino moi atractivo. No ano 2011 uns 9,4 millóns de persoas viaxaron a España por motivos culturais e outros 29 millóns e medio de turistas realizaron algunha actividade cultural.

Dende a perspectiva socioeconómica o turismo cultural configúrase como instrumento esencial de desenvolvemento local e rexional e de promoción de novas industrias culturais.


O Turismo Cultural defínese como aquela viaxe turística motivada por coñecer, comprender e gozar o conxunto de trazos e elementos distintivos, espirituais e materiais, intelectuais e afectivos que caracterizan unha sociedade ou grupo social dun destino específico" (SECTUR-CESTUR, Estudo Estratéxico de Viabilidade de Turismo Cultural, 2002).


O Turismo Cultural xoga un papel moi importante para dar a coñecer, preservar e gozar o patrimonio cultural e turístico do noso país. Os efectos que xera o tratamento axeitado do turismo cultural, dende unha perspectiva de mercados, trae como consecuencia, a satisfacción do cliente, a conservación do patrimonio de uso turístico e o desenvolvemento económico e social das comunidades a partir da xeración de novos empregos.



O coidado do patrimonio cultural, histórico e natural é prioritario para calquera sociedade e a súa conservación é fundamental. Neste ámbito, as cidades patrimonio constitúen un mosaico cultural, histórico e patrimonial no que aparecen de forma natural os trazos comúns, pero tamén os contrastes relevantes de cada unha, xa sexa físicos ou intanxibles. Este patrimonio que se mantén dende hai séculos e que nos permite coñecer a nosa historia e que define, dalgún xeito o noso presente, debe ser coidado para as futuras xeracións. Nas nosas mans está o valor que lle deamos e o esforzo que fagamos na súa conservación.









fuente: marcaespana.es; www.sectur.gob.mx; www.ciudadespatrimonio.org; galiciaenpuertorico.blogspot.com; www.turgalicia.es

miércoles, 22 de mayo de 2013

"O autor do poema da muralla de Monçao"


O dous de novembro de 1866 nace en Monção José Rodrigues Vale, coñecido no mundo literario polo pseudónimo de “João Verde”. Autor de varios poemas en galego é un admirador entusiasta da obra de Rosalía de Castro, Curros Enríquez e Lamas Carvajal. 

Criouse nunha familia de catro irmáns, realizando estudos primarios na súa vila natal. No ano 1887 voltou a Viana do Castelo e comezaron as súas colaboracións co semanario "Alto Minho". Posteriormente desenvolve a súa actividade xornalística no "Aurora do Lima".

Foi coñecido popularmente como "o poeta do Minho", contemporáneo do poeta Cesáreo Verde, destacou por postular un rexionalismo de saibo tradicionalista na súa terra, reflectindo nas súas prosas e versos as vivencias e a paisaxe miñota e galego-portuguesa.
A súa derradeira obra será "Ares da Raya", publicado en Vigo, que constitúe o poemario de maior importancia do poeta.

En 1936 a Cámara municipal monçanense cordou reproducir en azulexo un poemiña seu procedente do libro "Ares da Raya", impreso en Vigo en 1902, e poñelo a xeito de monumento de irmandade sobre a muralla en fronte ó río Miño, a Salvaterra e Galicia:




"Vendo-os assim tão pertinho
A Galiza mailo Minho,
São como dois namorados                 
Que o rio traz separados
Quasi desde o nascimento.


Deixai-os, pois, namorar,
Já que os pais para casar
Lhes não dão consentimento."





          -Joao Verde, Ares da Raya-









Fuente: "Cinguidos por unha arela común", Rosario Álvarez-Dolores Vilavedra; pt.wikipedia.org




lunes, 20 de mayo de 2013

"As murallas do Imperio Romano"


A arquitectura era para os romanos unha forma infalible de expresar o seu poder. Curiosamente, mentras os gregos se preocupaban por facer monumentos ós seus deuses, ós romanos importábanlles máis as obras de enxeñaría civil. Roma creou unha civilización urbana que a diferenza das coñecidas ata entón, tivo unha preocupación especial en mellorar a calidade de vida do cidadán.

Certo é que os enxeñeiros do imperio foron auténticos xenios, que adaptaron perfectamente os materiais propios de cada rexión e que alcanzaron algunhas obras monumentais que lograron desafiar o paso do tempo e que aínda hoxe en día se manteñen en pé, como é o caso da Muralla de Lugo, que é única fortificación romana do mundo que se atopa conservada íntegra.

Na súa época de máximo esplendor o imperio estendíase dende Gran Bretaña ata Sirya. As cidades do imperio tiñan que estar dotadas de infraestruturas completas. E isto significaba que un núcleo urbano dispoñía dunha muralla, un arco ou porta de entrada, rúas pavimentadas, beirarrúas de mosaicos, templos adicados á divindades e un edifico de mármore para celebrar as reunións do goberno local. A muralla era sinónimo de seguridade nunha cidade.

Xeralmente as murallas romanas tiñan un dobre muro de perpiaños separado por un espazo no que se colocaban pedras e area, e que formaba unha especie de vía pola que podían circular as vixías encargados da defensa. Os construtores tiñan a precaución de que o muro se prolongase varios metros baixo terra, para impedir o acceso subterráneo á cidade. 

No caso da Muralla de Lugo, os materiais cos que se construiu foron a lousa e o granito, materiais moi abundantes nas proximidades da cidade. Os construtores da Muralla  de Lugo encontraron na lousa un elemento similar ós seus ladrillos de cerámica e utilizaron o granito para reforzar as torres que flanqueaban as portas. 

A importancia dunha cidade medíase en función do número de edificios que se alzaban en torno ó foro central.





fuente: vidaokvideos.blogspot.com.es; web.educastur.princast.es; www.arqueotur.org